Wat is vasa previa?

Vasa previa is een zwangerschapscomplicatie waarbij één of meerdere onbeschermde foetale bloedvaten van de placenta of navelstreng voor de geboorte-uitgang liggen, onder de baby. Het komt voor bij circa 1 op 1600 zwangerschappen.

De complicatie heeft een hoog sterftecijfer (50-95%), als er geen diagnose is gesteld. Dit kan veroorzaakt worden door snelle foetale verbloeding, die optreedt door het scheuren van de bloedvaten nadat de baarmoedermond ontsluit of de vliezen breken. Ook kan het kindje in de problemen komen wanneer de bloedvaten tijdens de bevalling afgekneld worden tussen de baby en de wanden van het geboortekanaal.

voorbeelden van vasa previaDe onbeschermde bloedvaten zijn een gevolg van:

  1. Velamenteuze insertie van de navelstreng
  2. Meerlobbige placenta
  3. Een combinatie van velamenteuze navelstrenginsertie en meerlobbige placenta
  4. Een hoefijzervormige/hartvormige placenta waarvan de uiteinden met elkaar verbonden zijn door onbeschermde bloedvaten.

De afbeelding hiernaast geeft een schematische weergave van type 1 en 2. Klik op de afbeelding voor een vergroting.

Pathologie

Er is weinig bekend over de oorzaak van de onbeschermde bloedvaten. De meest erkende theorie is genaamd trophotropisme. Volgens Dr. Harris Finberg, kan trophotropisme in placentaweefsel worden vergeleken met een plant die de neiging heeft om naar de zon te buigen om het licht te krijgen wat hij nodig heeft om te overleven. Aangezien het lagere gedeelte van de baarmoeder niet zo voedzaam is als het hogere gedeelte, zal de placenta omhoog ‘groeien’ om zo het voedzamere weefsel te bereiken.

Bij een tweelobbige placenta of een placenta met een of meerdere bijlobben (placenta succenturiata) kan het placentaweefsel ter hoogte van de baarmoederhals eroderen (verdwijnen/afsterven), maar de bloedvaten doen dit niet. Bij velamenteuze insertie van de navelstreng , kan het onderste deel van de placenta eroderen en de nieuwe groei kan verderop plaatsvinden, weg van de locatie waar de navelstreng de placenta binnenkomt. Hierdoor blijft de navelstreng verbonden met de placenta door onbeschermde bloedvaten. Vasa previa komt vaak voor bij een laagliggende placenta of een ‘wegtrekkende’ placenta previa , waarbij de placenta zich vóór of vlakbij het geboortekanaal bevindt. Als de placenta naar boven ‘beweegt’, door een groter wordende baby en het hoger komen te liggen van de placenta ten opzichte van de geboorte-uitgang, worden er vaak onbeschermde bloedvaten zichtbaar vóór of vlakbij de geboorte-uitgang.