Tijdens de 20 weken echo wordt door de echoscopist een grote lijst met controles1 uitgevoerd.
In deze controlelijst staat onder andere het volgende:
2.1 Aanvang van het SEO
De onderzoeker moet bij aanvang van het onderzoek de volgende items vaststellen:
- aantal foetussen
- aanwezigheid foetale hartactie
- placentalokalisatie en navelstrenginsertie
- hoeveelheid vruchtwater
- aantal vaten navelstreng
- kindbewegingen.
De rode / cursieve tekst: placentalokalisatie en navelstrenginsertie zijn dé belangrijkste checks om vasa previa op te sporen. Het feit dat de navelstrenginsertie schuin gedrukt is betekent dat deze controle OPTIONEEL is, dus niet verplicht. Vraag er dus naar tijdens de echo! In 2018 verdwijnt het optionele karakter van de controle op de navelstrenginsertie en wordt het een verplicht onderdeel van het SEO.
Vraag ook naar de vorm van de placenta: bestaat deze netjes uit een geheel of uit meerdere lobben? Tussen die lobben kunnen namelijk ook onbeschermde en daarmee kwetsbare bloedvaten lopen.
Als sprake is van een laagliggende placenta, een omhoog getrokken placenta previa, een meerlobbige placenta of een velamenteuze navelstrenginsertie: vraag dan om verder onderzoek middels een vaginale Color Doppler echo. Alleen zo kan men nauwkeurig onderzoeken of sprake is van voorliggende bloedvaten, oftewel: vasa previa.
Lees ook de folders op de downloadpagina’s, print ze desnoods uit en neem ze mee.
Hieronder volgen de risicofactoren, tests en aanbevelingen van de VPF met betrekking tot behandeling van vasa previa.
Risico factoren:
- Laagliggende placenta of placenta previa
- Tweelobbige of succenturiate placenta
- Velamenteuze navelstrenginsertie
- In vitro fertilisatie zwangerschappen
- Meerlingzwangerschappen
- Baarmoederoperatie of curettage
- Pijnloze bloeding
Diagnostische tests:
- Controle locatie placenta tijdens routine echo-onderzoeken
- Color Doppler scan van de aansluiting navelstreng-placenta tijdens routine echo-onderzoeken
- Transvaginale color Doppler echo voor vrouwen met risicofactoren
- Bloedtest om de herkomst van het bloed te testen als er geen directe foetale nood is
Behandeling bij vasa previa
- Beperkte activiteiten van de zwangere
- Bij voorkeur ziekenhuisopname ten minste een week vóór de geplande keizersnede
- Eventueel corticosteroïde-injecties om longrijpheid foetus te bevorderen
- Bevalling per keizersnede tussen 34 en 37 weken zwangerschap
- Onmiddellijke reanimatie van het kind en bloedtransfusie, in het geval van het scheuren van een vasa previa
- Onmiddellijk contact met het ziekenhuis bij bloedverlies of beginnende weeën